Mens als functionerend geheel, zelfherstel en regulatie; visie gezondheid en ziekte; doel is bevordering van de gezondheid in brede zin zonder schade toe te brengen.
Zelfherstel
Homeopathie is een geneeswijze die de natuurlijke homeostase van het organisme stimuleert. Onderzoek laat zien dat alle levende wezens, met name op celniveau de mogelijkheid hebben tot zelfherstel. Dit is een kenmerk van het leven zelf.
Homeopathie maakt gebruik van dit natuurlijk herstelvermogen. Dit wordt bereikt door een kleine passende prikkel, het homeopathische geneesmiddel, aan het organisme toe te dienen. Als het middel aanslaat, zal het zelfherstel gestimuleerd worden en de patiënt zich beter voelen, de vitaliteit toenemen en herstel van ziekteverschijnselen zich inzetten.
Similia-principe
De keus van de best passende prikkel is waar het in de homeopathie om draait. Deze keus van het geneesmiddel in de homeopathie vindt plaats volgens het gelijksoortigheids-principe, ook wel het similia-principe genoemd (similia = gelijkend). Dat wil zeggen dat de symptomen die iemand heeft, genezen kunnen worden door een middel dat bij een gezonde persoon soortgelijke symptomen kan veroorzaken.
Bijvoorbeeld: rauwe ui kan traanogen en een lopende neus veroorzaken. Dan zal een geneesmiddel, bereid op basis van de ui, Allium cepa, patiënten kunnen helpen met diezelfde klachten, zoals bij een allergische rhinitis met een irriterende waterige neusloop en traanogen.
Geneesmiddelonderzoek
Als we op deze manier therapie willen bedrijven, dienen we de geneesmiddelen te kennen in hun vermogen bij gezonde mensen symptomen op te roepen. Er wordt daarom systematisch geneesmiddelonderzoek gedaan volgens een vast protocol. Deze geneesmiddel proeven brengen de levende symptomatologie aan het licht die we terug kunnen vinden bij de patiënt. De uitkomsten van de geneesmiddelproeven hebben geleid tot de ontwikkeling van geneesmiddelbeelden, deze zijn vastgelegd in de homeopathische “materia medica”.
Homeopathische geneesmiddelen
Daar er een dergelijke directe relatie is tussen het geneesmiddel en het ziektebeeld vanwege het similia-principe, blijkt het middel in een bijzonder kleine dosering gegeven te kunnen worden.
Tevens blijkt ondanks de zeer lage dosering het middel werkzaam te blijven en aldus toegediend minder kans te geven op verergeringen van het ziektebeeld. Homeopathische geneesmiddelen worden bereid in een farmaceutisch proces. Dit proces omvat herhaaldelijke stappen van verdunnen (of verwrijven) en krachtig schudden. Een dergelijke bereiding wordt potentiëren of dynamiseren genoemd. Door het potentiëren van het geneesmiddel verkrijgt het middel zijn specifieke homeopathische werkzaamheid, de genoemde prikkel tot zelfherstel.
Het potentiëringsproces heeft als gevolg dat homeopathische geneesmiddelen erg veilig zijn en daarom ook bijzonder geschikt voor de behandeling van kinderen, oudere mensen, zelfs voor zwangere vrouwen of moeders die borstvoeding geven.
Individuele behandeling
Bij een homeopathische behandeling wordt ieder mens individueel benaderd. Twee patiënten met een zelfde reguliere diagnose kunnen behandeld worden met verschillende homeopathische geneesmiddelen, onder meer afhankelijk van hoe zij hun symptomen presenteren en hoe gebeurtenissen in hun leven hun psychische en fysieke welzijn hebben beïnvloed. Ziekte wordt gezien als een strikt individuele toestand van “onwelbevinden” op geestelijk en lichamelijk vlak, niet uitsluitend gebonden aan één orgaan of orgaansysteem.
Deze opvatting komt sterk overeen met de definitie gegeven door M. Huber: “Gezondheid als het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.” www.ntvg.nl/artikelen/heroverweeg-uw-opvatting-van-het-begrip-gezondheid.
Aangezien de homeopathisch behandelaar de persoon in zijn totaliteit behandelt is het meten van resultaten in termen van louter fysieke graadmeters niet zinvol. Welbevinden en kwaliteit van leven zijn belangrijke criteria die meegewogen moeten worden bij de beoordeling van het effect.
Zo vormen het “similia-principe”, de “geneesmiddelproef” en het “individueel” voorschrijven van het geneesmiddel in “gepotentieerde” vorm de pijlers van de homeopathie.
Integrale geneeskunde
Wij rekenen de homeopathie tot de “integrale geneeskunde”[1], waarbij het gaat om evidence-based methoden die het zelfherstellend vermogen van het organisme activeren.
De term “integrale geneeskunde”, wordt in de Engelstalige wereld aangeduid met de term ”integrative medicine”.
Opmerking:
Er zijn in de loop van de ontwikkeling van de homeopathie verschillende vormen van homeopathie ontstaan (interne link B.3 vormen van homeopathie).
In Nederland wordt door homeopathische behandelaars het meest gewerkt volgens een methode die een “moderne vorm van klassieke homeopathie” genoemd zou kunnen worden. Op deze website beschrijven we die methode.
Op veel websites zult u de term “klassieke homeopathie” tegenkomen. Daar de homeopathie zich, zoals elke vorm van wetenschap, in de 200 jaar van haar bestaan verder heeft ontwikkeld gebruiken we deze benaming hier zo min mogelijk en spreken we van “homeopathie”.
[1] Het Consortium Academic Health Centers for Integrative Medicine, een samenwerkingsverband van momenteel 57 universiteiten in de Verenigde Staten hanteert hierbij de volgende definitie: „the practice of medicine that reaffirms the importance of the relationship between practitioner and patient, focuses on the whole person, is informed by evidence, and makes use of all appropriate therapeutic approaches, healthcare professionals and disciplines to achieve optimal health and healing”: